1. Wat is het standpunt van GroenLinks met betrekking tot corona?

GroenLinks wil dat er zo weinig mogelijk besmettingen zijn, zodat we zo veel mogelijkheid vrijheid hebben. Om dit doel te bereiken streeft GroenLinks een hoge vaccinatiegraad én testbereidheid na. De meeste wetenschappers zijn het er over eens: de komende jaren zullen we moeten leren leven met het coronavirus. Testen bij klachten, preventief testen en een zo hoog mogelijke vaccinatiegraad zijn de belangrijkste instrumenten om het virus in te dammen, ernstige ziekte te voorkomen en onze vrije samenleving weer doorgang te laten vinden.

De coronacrisis legt bovendien pijnlijke zwaktes bloot van ons land. Vanwege politieke keuzes behoort onze acute zorgcapaciteit tot de kleinste van Europa, mist de publieke sector slagkracht en is het vertrouwen van burgers in de overheid fors afgenomen. GroenLinks streeft een sterke en voorspelbare overheid na die doet wat nodig is om de grote uitdagingen van deze tijd aan te gaan en haar inwoners te beschermen. Dat betekent dat er een herstelplan moet komen voor de zorg zodat de capaciteit toeneemt, het werkplezier weer centraal komt te staan en perverse marktprikkels worden teruggedrongen.

2. Wat wil GroenLinks doen om de vaccinatiegraad omhoog te krijgen?

Bijna negen op de tien Nederlanders heeft tenminste één prik gehad, toch streeft GroenLinks naar een nog hogere vaccinatiegraad. Dat is ook mogelijk. Slechts een klein deel van de Nederlanders laat zich niet vaccineren op basis van levensovertuiging of kan zich niet laten vaccineren vanwege (acute) medische situatie.

Om de vaccinatiegraad te verhogen zou de overheid moeten terugvallen op wat bewezen effectief is. Dat betekent het proactief inzetten van huisartsen om hun patiënten te benaderen, GGD-medewerkers te vragen om in kwetsbare wijken langs de deuren te gaan en door het verspreiden van betrouwbare informatie in begrijpelijke taal. Ook moet vaccineren zo laagdrempelig mogelijk worden gemaakt. Dit kan door mobiele prikbussen in te zetten op populaire (werk)plekken en het treffen van positieve stimuleringsmaatregelen.

Volgens de Gedragsunit van het RIVM heeft de inzet van de coronapas geen ‘substantiële positieve effecten’ op het verhogen van de vaccinatiegraad.

3. Wat vindt GroenLinks van de coronapas?

GroenLinks is geen principieel tegenstander van de coronapas waarbij gevaccineerden, genezen of negatief geteste Nederlanders toegang hebben tot bepaalde ruimtes. Wanneer met een coronapas op een veilige manier meer mogelijk kan worden gemaakt, zonder mensen uit te sluiten, kan een coronapas in sommige situaties uitkomst bieden.

GroenLinks heeft wel tegen de uitbreiding van de coronapas gestemd in september jongsleden. Het kabinet kon niet aantonen wat voor effect de coronapas had op het aantal besmettingen, of de coronapas goed zou worden gehandhaafd en of er voldoende mogelijkheden waren voor ongevaccineerden om zich laagdrempelig te laten testen via Testen voor Toegang.

Enkele weken na uitbreiding van de coronapas liep het aantal coronabesmettingen fors op en namen de ziekenhuisopnames exponentieel toe. Het OMT benadrukt dat de coronapas niet effectief is ‘om virusverspreiding te voorkomen en een epidemie te bestrijden’. Hooguit kan de coronapas een dempend effect hebben op het aantal coronabesmettingen wanneer het aantal mensen met corona in de samenleving laag is.

Volgens de Gedragsunit van het RIVM heeft de inzet van de coronapas geen ‘substantiële positieve effecten’ op het verhogen van de vaccinatiegraad.

4. Waarom is GroenLinks geen voorstander van 2G?

Hoewel de vaccins nog steeds een zeer goede bescherming bieden tegen ernstige ziekte, werken de vaccins wat minder goed in het tegengaan van het aantal besmettingen. In andere woorden: een gevaccineerd iemand kan nog steeds het coronavirus overdragen op iemand met een zwakke gezondheid.

Het kabinet heeft aangegeven dat de 2G-maatregel bedoeld is om grote groepen mensen bij elkaar te laten zijn, zonder de 1,5 meter afstand te hanteren. Het kabinet zegt dat het alleen ingezet wordt bij hoogrisico plekken zoals nachtclubs, horeca en (cultuur)evenementen waar placering niet tot de mogelijkheden behoort. Maar de definitie van hoogrisico plekken is vooralsnog onduidelijk. De effectiviteit van de maatregel is bovendien onvoldoende bewezen voor GroenLinks. De 2G-maatregel is een zeer ingrijpend instrument waarbij de vrijheid van het individu (zwaar) wordt beperkt. GroenLinks toetst grondwettelijke inperkingen op de effectiviteit, proportionaliteit en subsidiariteit.

In een situatie met veel minder coronabesmettingen dan nu het geval is, in een situatie wanneer er ruimte ontstaat om te versoepelen, kiest GroenLinks voor de minst ingrijpende Grondwettelijke maatregel. De voorkeur gaat daarbij uit naar de 1G-maatregel (Testen voor Toegang) in combinatie met de 3G-maatregel. In hoogrisico plekken zoals de nachthoreca vragen we van alle bezoekers om zich te laten testen. Bij minder risicovolle plekken kunnen ondernemers en organistoren kiezen voor de 3G-maatregel of placering.

Sommigen stellen dat 2G helpt om de vaccinatiegraad te verhogen. Volgens de Gedragsunit van het RIM levert de inzet van de 2G geen ‘substantiële positieve effecten’ op om de vaccinatiegraad te verhogen.

5. De GGD’en zijn nu al overbelast, is iedereen testen wel mogelijk?

In Nederland zijn er drie manieren om je te laten testen op het coronavirus. Wanneer je wilt testen bij klachten wordt aanbevolen dit te doen per PCR-test via de GGD’en. De GGD’en hebben momenteel een maximale testcapaciteit van 120.000 testen per dag.

Bij Testen voor Toegang wordt géén gebruik gemaakt van de testcapaciteit van de GGD’en, maar de testcapaciteit van Stichting Open Nederland. Zij hebben nu al een testcapaciteit van 600.000 testen per dag. Daar wordt nog veel te weinig gebruik van gemaakt, eind november zit Stichting Open Nederland slechts op 500.000 testen per week. Er kan dus ruim acht keer zo veel getest worden binnen de huidige beschikbare capaciteit.

6. Waarom is GroenLinks voorstander van 1G?

De antigeentesten die Testen voor Toegang gebruikt zijn goed in het opsporen van mensen die besmettelijk zijn met het coronavirus. Ofwel, mensen die het virus kunnen overbrengen op anderen. Omdat het in hoogrisico plekken gaat om het zo veel mogelijk terugdringen van het aantal besmettingen geeft GroenLinks de voorkeur aan deze maatregel. Dat is ook bewezen effectief.

Tijdens de honderden Fieldlab-experimenten bleek deze maatregel heel goed te werken om het aantal besmettingen tegen te gaan als grote groepen mensen bij elkaar zijn. Daarnaast is Testen voor Toegang, de zogenoemde 1G-maatregel, niets nieuws onder de zon. Veel omringende landen werken al sinds het voorjaar van 2021 met Testen voor Toegang voor de (nacht)horeca en evenementen zoals Denemarken en Duitsland.

Testen moet wat GroenLinks betreft ook toegankelijker worden door het inzetten van speekseltesten, lollytesten en zelftesten. Deze testen kunnen een betrouwbaar instrument zijn om te controleren of iemand besmettelijk is.

7. Wat vindt GroenLinks van de boosterprik?

Voor GroenLinks is internationale solidariteit van groot belang. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft rijke landen opgeroepen om terughoudend te zijn in het inzetten van het boostervaccin omdat veel armere landen nog nauwelijks toegang hebben tot een vaccin. Tegelijkertijd levert de boosterprik op de korte termijn voor ouderen en mensen met een kwetsbare gezondheid ook in Nederland gezondheidswinst op. GroenLinks heeft het kabinet gevraagd vaart te maken met het boosteren van ouderen en kwetsbaren.

8. Zal GroenLinks instemmen met een lockdown?

GroenLinks is kritisch op het kabinet omdat deze in september sneller en omvangrijker versoepelde dan het OMT destijds verantwoord achtte. Hierdoor behoort Nederland tot de Europese koplopers qua oplopende coronabesmettingen.

Het uitgangspunt voor GroenLinks is om lockdowns te voorkomen. Als het kabinet komt met het voorstel voor een lockdown moet dat voor GroenLinks aan een aantal voorwaarden voldoen: maatregelen moeten tijdelijk, proportioneel en effectief zijn. Daarnaast moet er een helder pakket aan steunmaatregelen zijn en moet er werk worden gemaakt van opvang van kinderen met ouders die werken in essentiële sectoren.

9. Wat vindt GroenLinks van zoönosen?

GroenLinks wil de balans tussen mens, dier en natuur herstellen. Hierdoor helpen we nieuwe pandemieën voorkomen. Drie op de vier nieuwe infectieziekten is van dier op mens overgebracht. Alleen door massale ontbossing tegen te gaan, de bio-industrie af te schaffen en klimaatverandering te stoppen, verkleinen we de kans op zogenoemde zoönosen. Een betere balans tussen mens, dier en natuur is voor onze volksgezondheid van belang.