Verkiezings- programma

Vasthouden aan de manier waarop onze economie en samenleving is georganiseerd is een doodlopende weg, Dat schrijft GroenLinks-lijsttrekker Jesse Klaver in het voorwoord van het conceptverkiezingsprogramma. De systeemverandering die GroenLinks in haar programma bepleit noemt hij het nieuwe realisme. Lees het hele programma hieronder.

Klimaat
Klimaat staat centraal in het verkiezingsprogramma. GroenLinks bepleit aanscherping van de Klimaatwet zodat de Nederlandse CO2-uitstoot met minstens 60% gedaald is in 2030. In het programma is er een extra focus gelegd op het terugdringen van de uitstoot in de landbouw en luchtvaartsector.

• De bio-industrie wordt afgeschaft. De landbouw en luchtvaart gaan, net als de vervuilende industrie, onder een strenge CO2-belasting vallen.
• We stoppen met korte afstandsvluchten. Deze vluchten worden vervangen door meer en snellere treinen. Naar Brussel, Parijs en Londen gaat straks ieder uur een trein. Schiphol wordt kleiner.
• Er komt een Klimaatfonds om de komende jaren 60 miljard te investeren in het bouwen van een duurzame samenleving

Huurplafond
GroenLinks lanceert een grootschalig investeringsprogramma om te zorgen voor 1 miljoen nieuwe woningen in 2030. Door de marktwerking in de huursector af te schaffen gaan de huurprijzen drastisch omlaag.

• Voor 90% van de huizen stelt de overheid een huurplafond in: een maximumbedrag dat voor die woning aan huur gevraagd mag worden.
• Meer mensen krijgen toegang tot een sociale huurwoning en we draaien de flexibilisering van huurcontracten terug.

Basiszekerheid en het bestrijden van ongelijkheid
Met een masterplan voor basiszekerheid wil GroenLinks de positie van de essentiële beroepen in de samenleving versterken. De thuiszorgmedewerkers, de schoonmakers, de vakkenvullers, beginnende docenten, zij kunnen nu amper rondkomen en dat moet veranderen. Daarnaast wil GroenLinks ervoor zorgen dat iedereen zonder betaald werk in zijn waarde wordt gelaten en niet in armoede hoeft te leven. Dit plan komt voort uit het ideaal van een basisinkomen: het creëren van een bodem waar niemand in Nederland doorheen zakt.

• Het minimumloon wordt fors verhoogd. De komende kabinetsperiode stijgt die in de plannen van GroenLinks met 20%.
• Iedereen die te weinig verdient om rond te komen krijgt daarnaast een inkomensaanvulling bovenop het inkomen via een korting op de belastingen.
• Er komt één arbeidsongeschiktheidsvoorziening voor alle werkenden, die gefinancierd wordt uit de belastingen. Hierdoor zijn in de toekomst ook zzp’ers verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid.
• Door de koppeling tussen uitkeringen en minimumloon stijgt ook de bijstand de komende kabinetsperiode met zo’n 20%. De kostendelersnorm, de boete voor mensen die samenwonen en een bijstandsuitkering ontvangen, verdwijnt.
• Zolang het nodig is vanwege de crisis krijgen mensen die hun inkomsten verliezen door corona een crisisinkomen van de overheid. Dat is voor mensen die in loondienst waren 70% van het laatstverdiende loon en voor flexwerkers en zzp’ers tenminste 1050 euro.
• Iedereen die achttien jaar wordt, krijgt een startkapitaal van 10.000 euro. Dat kan onder andere worden gebruikt voor een opleiding. Ook de ‘leenstelselgeneratie’ krijgt recht op dit kapitaal.
• Deze plannen worden onder andere gefinancierd door de winstbelasting voor grote bedrijven te verhogen en de belastingontwijking tegen te gaan.
• Daarnaast gaan werkgevers een nieuwe CEO-belasting betalen over salarissen en bonussen van meer dan vijf ton.
• Multimiljonairs staan voortaan jaarlijks 2% van hun vermogen af.

Herwaardering van de publieke sector
GroenLinks kiest voor een radicale herwaardering van de publieke sector. Er wordt fors geïnvesteerd in de kwaliteit van het zorg en het onderwijs en de politie, in het verminderen van de werkdruk en de bureaucratie en in het betaalbaar maken van de zorg.

• We schaffen de marktwerking in de zorg af. De zorgverzekeraars worden omgevormd tot publieke zorgfondsen. Geen enkele zorgorganisatie of zorgverzekeraar mag nog met publiek geld winst uitkeren.
• De zorgpremie wordt fors verlaagd tot ongeveer 10 euro per maand, door de zorg voor een veel groter deel uit de belastinginkomsten te financieren. Het eigen risico wordt afgebouwd. De zorgtoeslag kan daarmee verdwijnen.
• Kinderopvang wordt een publieke voorziening waar kinderen vier dagen per week gratis terecht kunnen. De buitenschoolse opvang wordt helemaal gratis. Ook de kinderopvangtoeslag kan dan worden afgeschaft.
• De lonen in de zorg gaan omhoog en in het nieuwe zorgstelsel gaan werkdruk en administratielast fors naar beneden. Leraren in het basisonderwijs gaan evenveel verdienen als hun collega’s in het middelbare onderwijs.
• We trekken miljarden uit voor het onderwijs. Hiermee verkleinen we de klassen.

Inclusieve samenleving
Met het programma sluit GroenLinks aan bij de waarden van een nieuwe generatie. Een generatie die zich niet kenmerkt door leeftijd, maar door een mentaliteit. De wil om te veranderen. De urgentie om de klimaatcrisis aan te pakken. En de noodzaak om een samenleving te creëren waarin gelijkwaardigheid centraal staat. Daarom gaat GroenLinks de strijd aan met racisme en discriminatie, komen we op voor de positie van vrouwen en kiest GroenLinks onomstotelijk voor een inclusieve samenleving.

• We pakken institutioneel racisme hard aan en stoppen etnisch profileren door de politie, belastingdienst en andere instanties.
• We dichten de loonkloof. Grote bedrijven moeten aantonen dat ze vrouwen evenveel belonen als mannen.

Leden van GroenLinks kunnen wijzigingen op het conceptverkiezingsprogramma voorstellen door amendementen in te dienen. Meer informatie daarover vind je hier.